Kemal Okuyanın "Komplo Teorisi " Anlayışı ve "Uyarısı" üzerine

Sayın Kemal Okuyan sol.org da genelde doğruları ortaya koyan ama bir konuda aynı fikirde olmaya imkan olmayan "Komplo teorisyenlerine kulak asmayın" başlıklı yazısında şunu söylüyor ;

Son salgına, KOVİD-19 hastalığına neden olan virüsle ilgili iki komplocu teze değinmek istiyorum.  

Bunlardan ilki, virüsün Çin, İran gibi ülkeleri ekonomik ve sosyal açıdan çökertmek için üretildiği iddiası. Salgının çıkışından sonra ABD’nin bunu Çin Halk Cumhuriyeti’ne karşı bütün alanlarda bir koz olarak kullanmak istediği doğru. Peki, Çin’deki bir salgının en fazla ABD ekonomisini vuracağı ortadayken, Çin yönetimi defalarca böyle bir bulguya rastlanmadığını açıklarken, bilimsel araştırmalar virüsün “doğal” olduğu sonucunu verirken hâlâ bu iddiayı dillendirmenin ne anlamı olabilir ki? Başkaları da çıkıp, “bu işten Çin avantajlı çıkıyor, hem erken toparlandı hem de büyük prestij elde etti, onlar salgını bilerek yaydı” dese, sizce hangi komplo kurgusu daha inandırıcı olur?

Sayın Okuyanın birinci yanılgısı, "komple teorisinin" tanımlanması ve  gelinen yerdeki içeriği üzerine, ikincisi anlatımındaki virüsün "doğal" lığının soyut  olması ve bir şekilde kapitalizmin pratiklerinden soyutlanması, eğer yanlış anlamıyorsam, en mekaniksel olanı ise "Çin’deki bir salgının en fazla ABD ekonomisini vuracağı " nedeniyle ABD nin bunda parmağının olamayacağı " çıkarımı.

Önce "komplo teorisi"nin ne olduğu konusuna değinelim

Komplo teorisi, bir olayın veya durumun diğer açıklamaların daha olası olması yönünde somut, yeterli kanıtlar olmasına rağmen, genellikle siyasi motivasyondan kaynaklanan, ön yargıya dayanan, teorik-pratik dayanağı, olasılığı ve kanıtları olmayan, ya da bunun tersine sahte bir şekilde kanıtlarla yaratılmış, diğer kanıtların gizlendiği  iddialardır. Bu nedenle, gerek basın ve gerekse yayın araçlarının tekelleştiği içinde bulunduğumuz dönemde, komplo teorileri kimden geldiğine, siyasi motivasyonuna  bağımlı olarak "doğru" da olabilir, geleneksel anlamıyla  "komplo", uydurma ya da fabrikasyonda olabilir. Bir açıklama, olay ya da durumun "olasılıklarını" ele alıp eleştirel bir yaklaşım temelinde alternatifleri de sunuyorsa, bu "komplo" teorisi değil, tam tersine  "doğru" olarak algılandırılmaya çalışılan resmi "komplo"  teorilerine karşı objektif bir yaklaşımdır. 

Bir olay ya da durum üzerine birinin diğerinin iddiasını  "komplo" teorisi olarak göstermeye çalışması, onun kendi iddiasının "komplo" teorisi olmadığının kanıtı değildir. 

ABD yetkilileri ve tüm medyası Korona virüsünü  “Çin virüsü” veya “Wuhan virüsü” diye adlandırıp algı yaratmaya başladıklarında, konunun virüsün nereden orijine ettiği olmasına rağmen,  çoğunluk bunu "komplo" teorisi olarak değerlendirmedi ve bu Virüsün ilk defa Çin de ortaya çıktığı sahte bilinç yaratılmış oldu. Yani bu siyasi motivasyonlu açıklamanın kendisi bir "komplo teorisiydi". 

Çinli Epidemiyolog Zhong Nanshan, 27 Şubat'taki basın toplantısında ki açıklamasında, virüsün Çin'de ilk kez görünmesine rağmen, “ilk Çin'de ortaya çıkmamış olabileceğini” söylediğinde tüm tekelci medya bunu "komplo" teorisi olarak yayınladı. 

Zhong Nashan, objektif, bilimsel bir bakışla, bir hastalığın başladığı ilk yerin “kaynak olduğu anlamına gelmediğini” söylüyordu.  “Aynı şekilde" diyordu Nashan, " virüsün yurt dışından da geldiği sonucuna varamayız. Bu soruyu ancak soruşturma ve inceleme  yoluyla cevaplayabiliriz. ”

Şimdi bir tarafta "doğru olarak kabullenen, Virüsün Çinden kaynaklandığını kanıtsız, delilsiz algılandıran “Çin virüsü” veya “Wuhan virüsü”iddiasını mı  yoksa Nashan ın "bir hastalığın başladığı ilk yer onun kaynak olduğu anlamına gelmez " sözlerini mi komplo teorisi olarak değerlendirebiliriz. Bu eğer objektif olmazsa, ideolojik bir seçenekten başka bir şey değildir. 

Aynı şekilde Çin  Dış-işleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian ın  Twitter daki açıklaması, burjuva medya tarafından "komplo teorisi " olarak yayınlandı. 

Zhao Lijan ın yaptığı, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri Direktörü Robert Redfield'ın 11 Mart'ta bir ABD Kongre komitesine hitap eden bir videosunu yayımlamaktı. Ve bu videoyu temel alarak ABD resmi açıklama ve  "isimlendirme" sinin tersine "virüsün ilk kaynağı olarak Wuhan şehrinde ortaya çıkmadığı"nı söylemişti.

Video da  Redfield, ABD'deki bazı grip ölümlerinin daha sonra yeni korona virüsün neden olduğu hastalık olan Covid-19 vakaları olarak tanımlandığını söylüyordu.

Görüldüğü gibi "komplo teorisi" tanımlaması , konunun hangi ucunda olduğuna bağımlı olarak farklı içerik taşıyabiliyor. 

Yukardaki ve buna benzer bir dizi "iddialara" baktığımızda, "komplo teorisi" yaygarası yapanların aslında kendilerinin "komplo"yu gizlemek için "araştırmaları, olasılıkları " inceleme ve irdelemeleri komplo teorisiyle suçlayan, "komplo teoricileri" olduğunu görebiliriz. 

Konuya yaklaşımda da tutarlı tavır gene her olasılıkları ve araştırmayı  "Komplo" teorisi olarak damgalayan emperyalist medya tarafından değil, "komplo"!! cu Çin'den gelmektedir. Şangay'ın Fudan Üniversitesinde uluslararası ilişkiler profesörü  Shen Yi, nin açıklaması  küresel virolojistler, “istihbarat teşkilatları tarafından araştırmaların devam ettiğini söylüyor, konu üzerine tartışmaların, rasyonel olduğu sürece, devam etmesini  teşvik ediyor. Eğer araştırma raporları "komplo teorisi niteliğinde" olsaydı, hükumet bunu açıkça ifade eder ve insanlara yanlış söylentiler yaymamalarını söylerdi.

Yani virüsün nereden kaynaklandığı - orijini konusu ABD nin ve onun borazancılarının inandırmaya çalıştığı gibi "kapanmış bir konu" değil. Bu konu üzerine olasılıkları, incelemeleri, araştırmaları "komplo teorisi " olarak değerlendirmek ve tanımlamak, ancak ve ancak emperyalist burjuvanın ve onun medyasının yaklaşımı ve pratiği olabilir. 

Resmi açıklamaların dışında ve ona zıt olan "olasılıklar" olduğu sürece, tarihi verilere, bilimsel  teorilere ve gün ışığına çıkan yeni verilere dayanan "olası açıklamalar", komplo teorisi olarak adlandırılamaz. 

Virüs ve virüs salgınının doğallığı üzerine

Sayın Kemal Okuyan  "bilimsel araştırmalar virüsün “doğal” olduğu sonucunu veriyor" diyerek bu salgının tamamen virüsün kendi doğallığıyla-dışarıdan insan etkisi olup değişime uğramadan, doğal bir şekilde- insanın direk uygulaması olmadan, Çin'de ortaya çıktığı algılamasını -belkide kullanımın soyutluğu nedeniyle - güçlendiriyor. 

İkincisi , yani virüsün  insan eliyle direk bir başlangıç yapılıp yapılmadığı üzerine her hangi bir kanıt yok. Ancak bu kanıtın henüz olmaması, belki de kısa ya da uzun vadede hiç olmayacağı, bu "olasılığın" varlığını reddetmez. İnsan eliyle virüs dağıtımı, sömürgecilik tarihinde de, emperyalist tarihinde de görülmüştür ve her zaman "olasılıklar içindedir".  Bu nedenle, genel olarak her virüs salgınının  "kendiliğinden gelişen, doğal  bir olay" olduğu anlayışı, gerek tarihi bilgilerden, gerekse "emperyalistlerin çıkarları için neler yapabileceği" konusunu sınırlayan idealist bir anlayıştır. 

Kemal Okuyanın  "virüsün “doğal” olduğu sonucunu veren" hangi  "bilimsel araştırmalar" dan bahsettiğini bilmiyorum, ancak Çin yetkilileri tarafından da açıklandığı gibi, bu sadece Çin bilim adamları tarafından değil, Çin İstihbarat Ajansı tarafından da hala araştırma safhasında. ABD ve diğerleri açısından sonuca ermiş olabilir, ama Çin açısından sonuca ermemiş bir araştırma. Bu nedenle, bu olasılıkları ele almak "komplo teoriciliği" değil, bunu engellemeye çalışmak ve "komplo teorisi " diye damgalamak, resmi açıklamalara bel bağlayan, onların "komplo teorileri"ni doğru olarak kabul eden subjektif bir yaklaşımdır. Olasılıklar -özellikle bu derecede güçlü derecede- var olduğu sürece, resmi açıklamaların tersi olan açıklamalar "komplo teorileri" olarak adlandırılamaz.

Gelelim virüsün "kendi doğallığı" konusuna. Diyalektik olarak konuya yaklaşırsak, doğa içinde yaşam birbirini etkileyen, değiştiren sürekli karşılıklı bir ilişki ve etkileşim içindedir. Virüsler bu diyalektik etkileşim sürecinde değişime uğrarlar. Bu onların "doğal" gelişimi ve değişimidir, "onların doğal" olarak, o haliyle önceden var olduğunu değil, değişmiş halini açıklar. İçinde bulunduğumuz tekelci emperyalist dönemde "canlılar, bitkiler ve "gübreler üzerine virüs araştırmaları, "bu değişim"de insan etkeni" gerçeğini oluşturur. Virüsler doğa dan, kimi zaman gübrelerle, kimi zaman genetiği değiştirilmiş bitkiler yoluyla, kimi zaman değişim sürecinde hayvanlara geçerler, yeni bir niteliğe geçerler, hayvanlardan da insanlara geçerek , yeniden değişim sürecine girerler. Yani "doğal " olan ve "doğallık" bu etkileşimin kendisidir. Eğer dünyanın bir sürü ülkesinde Askeri Biyolojik araştırmaların yapıldığı kanıtlanmış gerçeği, bu araştırmaların pratikte denenmesi zorunluluğu gerçeğini de beraberinde getirirse, bu  doğa içinde yapılan denemelerin,  sözü geçen virüslerin hayvanlara, böceklere, bir şekilde sızmasının temel kaynağını oluşturduğunu rahatça söyleyebiliriz. Yani onların değişen "doğallığı" da, sözlük anlamıyla "doğal " değil, biyolojik araştırma-denemelerle etkilenerek değişen "insan parmağı" olan bir "doğallık"tır.

Kısacası, genetiğinin sadece % 6 sının yarasadan, geriye kalan %94 ünün bitki ve insan patojenin den oluşan  Korona virüsü "doğal" değil, doğa ve insan arasındaki bilinçli ya da bilinçsiz etkileşimin sonucudur. Yani doğal etkileşimin yanında, emperyalistlerin askeri biyolojik araştırma ve denemelerinin de bir sonucu olma büyük olasılığı vardır. Olasılığı olanı incelemek ve açıklamak "komplo teorisyenliği" değildir.

"Çin’deki bir salgın en fazla ABD ekonomisini vuracak" 

Gelelim Sayın Okuyanın değindiği son konuya ""Çin’deki bir salgının en fazla ABD ekonomisini vuracağı " için ABD nin böyle bir "komplo" yapmayacağı vurgulamasına. 

Dünyanın en büyük ekonomisine sahip olan Çin, aynı zamanda Japonya'dan sonra ABD nin borçlarını satın alan, borç  tahvillerin sahibi olan ikinci ülke. Borçların satın alınması aynı zamanda doların da dengesini sağladığı için, Çin'deki ekonomik kriz, sadece ABD değil, dünya çapında ekonomik krizlere neden olacak nitelikte.  Bunun yanında Çin üretimi malları ABD düşük gelirli kesimine "alım gücü" oluşturan, yüz binlerce iş alanı ve milyonlarca düşük ücretli iş sağlıyor. Şüphesiz ki salgın nedeniyle Çin'deki ekonomik kriz, ABD nin de ekonomisini etkileyecektir. ABD nin ekonomisi, kısa vadeli krizleri kaldıracak güçtedir. Bahsedilen kriz "normal şartlar altında" ve uzun süreli bir kriz durumunda geçerlidir ve ABD tekelci sermayesini değil, orta sınıfı ve ağrılıkla  emekçi kesimi  ciddi bir şekilde etkileyecek kriz olacaktır. Böylesine uzun süreli bir kriz kaçınılmaz olarak sosyal krizler ve ayaklanmalara neden olacaktır. İşte bu noktada, "normal şartlar" ın değişmesi, Askerleri sokaklara indirmek den, Askere ve polise "normal şartlarda" verilemeyecek olan yetkilerin verilmesi,  delilsiz ve uzun süreli tutuklamalar gibi  "acil tedbir"lerin, "virüs salgını "nın yarattığı -ve  ya da yaratılan korku dolu  ortam nedeniyle alınmasının tesadüfi olmadığı olasılığını irdelemek, "komplo teorisi" değildir. Çin'deki bir salgın nedeniyle, kısa vadeli bir krizin "ABD yi de vuracak olması", onun dolaylı ya da dolaysız bu salgında parmağı olup olmadığı savlarını destekleyecek bir niteliği yoktur. 

ABD de çoğu etkilenen bölgelerde iş yerlerinin Nisanın 15 ine kadar kapatılmış olması ve Ağustosa kadar devam edebilme olasılığı, kriz in kısa vadeli olacağı öngörüsünün yanında, ya onların bu süreç içinde diğer ülkelere "diz çöktürebilecekleri" beklentilerinin, ya da bu süreç içinde geniş çaplı bir savaş için hazırlıklarını tamamlayacakları hesaplamalarıyla olası bağlantılarını kurdurabilir. Bu olasılıkların "kanıtı" olmadığı gibi, gelişmelerin özünde "sırf virüs salgını "nedeniyle ve "ona karşı" olduğuna - tabii ki saf değilsek- inandırıcı, resmi açıklamalar dışında kanıtlar yok.  Sadece resmi açıklamalara bakıp, bu süreçteki gelişmelere bakmadan değerlendirme yapmak, burjuvaziye bel bağlayan,  objektiflikten uzak bir yaklaşımdır.

Hiç bir olay var olan şartlardan ve gelişmelerden bağımsız, kendiliğinden, oluşmaz ve gelişmez. Virüsün başlangıç döneminde ABD Emperyalizmi hızlı bir  gerileme içindeydi, Çin ile devam eden ekonomik savaşında AB ülkelerini bile yanına çekemeyecek kadar etkisiz bir durumdaydı. Virüs ün yayılmasıyla hemen her ülkede  iktidarlar normal şartlarda ellerine geçiremeyecekleri "yetki"lere sahip oldular, kamu bütçesini sermayenin hizmetine hızla transfer ediyorlar, en "demokratik" ülkelerde bile asker sokaklara kadar indi, muhalefet olabilecek tüm işçi ve diğer demokratik örgütlenmeler evlere tıkandırıldı, sokaklar Devlet Askeri ve polis güçlerinin kontrolü altına alındı. Faşist yasaların kimisi yürürlüğe girdi, kimisi girmek için bekliyor. Bütün bu salgına rağmen, ABD diğer ülkelerde ekonomik ve askeri savaşını devam ettiriyor. Gözlerden uzak tutulan, haberlerde sadece kısaca değinilen en önemli gelişme, ABD özellikle Avrupa ya , Orta Doğuya bir haftadır on binlerce asker ve teçhizat  yığması dır. 

Eğer "komplo teorisi, bir olayın veya durumun diğer açıklamaların daha olası olması yönünde somut, yeterli kanıtlar olmasına rağmen, genellikle siyasi motivasyondan kaynaklanan, ön yargıya dayanan karşıt açıklamalar ise, olasılıkları resmi açıklamalardan daha fazla olan, tarihi derslere, bilimsel teoriye, somut duruma ve somut gelişmelere dayanan açıklamalar "Komplo Teorisi" olamaz. Özellikle bilginin ve bilgi dağıtımının emperyalizmin tekelinde olduğu gelinen yerde neyin "komplo teorisi" neyin "doğru" olduğu subjektiftir. Tanımlamalar,  ideolojik bakış açısına, konuya  diyalektik mi idealist bir  yaklaşım lamı bakıldığına, resmi açıklamaları hemen doğru kabul eden ya da bunu irdeleyen bir tavır olup olmadığına bağlıdır. Kiminin "doğrusu" diğerinin "komplo teorisi" , ya da tersi olabilir. 

Virüs salgınını dünyanın içinde bulunduğu somut  durumdan, gelişmelerden bağımsız bir şekilde "doğal bir felaket " olarak açıklama"nın doğru olma olasılığı olduğu kadar, ABD emperyalizminin gerilemede olduğu somut dönemine, kızışmış olan emperyalistler arası çıkar çatışmasına ve gelişmelere bağımlı olarak, virüs salgınının "doğal bir felaket" değil de, emperyalistlerin diğer ülkelere diz çöktürmek,  kendilerine bağımlı iktidarların muhalefetsiz  "totaliter" olmasının şartlarını yaratmak, ve-ya da daha geniş bir savaşa hazırlık için, direk ya da dolaylı pratiği olma olasılığı olarak açıklamakta  o kadar doğrudur. "Küçük savaşların büyük dünya savaşına neden olacağı" gibi, eğer olasılık doğru çıkarsa, böylesine "insan yapımı felaketler"inde dünya savaşına yol açabileceği gerçeğini unutmamak gerekir.

Erdoğan A
23 Mart 2020

İlgili Yazılar

Üç tip Corona Virüs , Orijinali ABD den..

Korona Virusu ve propaganda savaşı - gizlenmeye çalışılan ne?

Korona Virüsünün suçlusu doğa mı? kapitalizm mi? - Üç yazıdan Özetler

Koronovirüs salgını - ideolojik mücadelede burjuva propaganda korosuna katılmak

Virüs Salgını ve Liberallerin Kapitalizmi Aklama çalışmaları

Korona salgını - 1 Ocaktan bu yana - tespit günleri ve bu günkü durum

5G Teknolojisi ve Coronovirus Salgını Bağlantısı üzerine