“Devrimci Demokrasi” ve “ Sosyalizme İngiliz Yolu” - Garbis Altınoğlu

Garbis Altınoğlu , 

Temmuz 2019 

Burada, 'Devrimci Demokrasi' den iki yeni belgeyi, (Sosyo-Politik Tarihi Rus Devlet Arşivi) RAGSPI den oluşan arşiv belgeler ve Vijay Singh'in “1951 Sosyalizmine Giden İngiliz Yolu: Halk Demokrasisi Programı” nı, özellikle ikincisi değerlendirmeye çalışacağım.

Bu belgeleri değerlendirirken, Marksizmin temel ilkelerini hesaba katmakla yetinemeyiz. Aynı zamanda özgül şartları ve İlgili ülke (İngiltere)  nin, siyasi geleneniğini, Sovyetler Birliği'nin özgül koşullarını ve dünyadaki genel durumu, yani güçlerin dünya çapında ilişkilerini hesaba katmamız gerekir. Bu noktalara değinelim

Halk Demokrasileri ve İngiltere Arasındaki Farklılıklar 

Her iki metinde de İngiltere’deki durum ile Orta ve Güney Doğu Avrupa’nın Halk Demokrasileri’ndeki durum arasında benzerlik bulma çabasını görüyoruz. Bu ikisi arasındaki benzerlikleri abartamayız ve abartmamalıyız. Önemli farklılıklar vardı. Bu farklılıklar neydi? 

Her şeyden önce , İngiltere zayıflıyor olmasına rağmen, hala büyük bir emperyalist güçtü ve sömürge imparatorluğuna sahipti. Bu, çoğu emperyalist güçlerin yarı sömürgeleri olan Orta ve Güneydoğu Avrupa ülkeleri için geçerli değildi.

İkincisi, Orta ve Güneydoğu Avrupa ülkelerinin egemen sınıflarının neredeyse tüm kesimleri Nazilerle olan işbirlikleri nedeniyle tamamen itibarsızlaştırılmış ve kitlelerin gözünde meşruiyetini büyük ölçüde yitirmişti. Ancak  İngiltere'de bu böyle değildi. Neville Chamberlain hükümetinin (1937-1940) gevşetme politikasına rağmen, Winston Churchill hükümeti (1940-1945) Sovyetler Birliği ile ittifaka girdi ve Eksen güçlerine (Alman, İtalya ve Japonya, EA) karşı savaştı. 

Üçüncüsü, Yugoslavya ve Arnavutluk'u bir kenara bırakırsak, Orta ve Güney Doğu Avrupa ülkeleri, bölgedeki siyasi iktidarın oluşumunda çok önemli bir etkiye sahip olan Kızıl Ordu'nun askeri çabasıyla kurtuldu. 

Dördüncüsü, Orta ve Güney Doğu Avrupa ülkelerindeki Komünist Partiler, 1930'lar ve 1940'lar boyunca nispeten güçlü bir kitlesel desteğe sahipken, CPGB (İngiltere Komünist Partisi) her zaman marjinal bir güç olarak kalmıştı. 1945 genel seçimlerinde sadece 102.780 oy  aldı, ve mecliste 2 sandalye kazandı. Bu rakamlar 1950'de 91.765 oy ve sıfır sandalye, 1951'de ise 21.640 oy ve sıfır sandalye idi. Bunlar CPGB’nin kitlesel destek seviyesini aşağı yukarı doğru yansıttı; 1945’te  verilen oyların yüzde 0.4’ü, 1950’de yüzde 0.3ü ve  1951'de yüzde 0.1i. 

Stalin'in Tutumu 

Stalin ve yoldaşları bütün bu gerçekleri çok iyi biliyor olmalılar ve CPGB’nin zayıflığının farkında olmalılar. Bu nedenle, büyük burjuvazi ve işçi sınıfı arasındaki  temel çelişki nin olduğu tam bir gelişmiş kapitalist toplum olmasına rağmen, savaş sonrası Britanya'da sosyalist bir devrim olasılığının varlığını kabul edemezlerdi. Demokratik ve parlamento yanılsamaları ve emperyal önyargılar,  savaş sonrası İngiltere’deki İngiliz kitlelerinin kafasında hâkim olmaya devam etti . Bu nedenle,  öznel koşullar, yani  sosyalist bir Britanya için siyasal bilinç düzeyi ve işçilerin örgütlenme seviyesi yoktu.

Ayrıca, Stalin ve yoldaşları, dünya işçilerinin ve halklarının baş düşmanı olan ABD'nin, İngilterede Sosyalizm için  öznel koşullar ortaya çıksa bile, ora'da Sovyet iktidarının kurulmasına izin vermemek için elinden gelen her şeyi yapacakları gerçeğinin farkındaydılar. (Sorunun bu yönünün Stalin ve Pollitt arasındaki tartışmada ele alındığını görmüyoruz.) Stalin ve Yoldaşları,  Sovyetler Birliği'ni yenmek, sosyalist rejimi devirmek ve anti-faşist savaş ve direnişin bir sonucu olarak dünyanın halklarının kazandığı büyük kazançları yok etmek için Üçüncü - ve muhtemelen nükleer - Dünya Savaşı başlatmaya hevesli olan ABD ve İngiliz hakim sınıflarının entrikalarının kesinlikle farkındalardı.

Son ve diğerleri kadar önemli olarak, Sovyetler Birliği, 2. Dünya Savaşı'nın yıkım ve harabesinden  bitkin bir durumda  çıkmıştı ve yaralarını sarmak ve ekonomiyi yeniden inşa etmek için bir nefes alma alanına ihtiyacı vardı. Bu nedenle, geniş çaplı savaşlarda yer almamak, en saldırgan emperyalist kesimleri izole etmeye çalışmak ve kırılgan olsa bile, barış atmosferini teşvik etmek, 1945'ten sonra Sovyet politikasının temel dayanak noktalarından biri haline geldi. 

Stalin'in Pollitt'e Verdiği Siyasi Tavsiyesinin Olası Etkisi

Böylesine bir analizin sonuçları İngiliz komünistleri için neler olabilir?  Bu ülkedeki siyasi koşulların farkında olan Stalin ve yoldaşları, bir bütün olarak dünyadaki genel tehlikeli durumuyla bağlantılı olarak neyi hesaba katmışlardı? Stalin ve yoldaşlarının, ABD emperyalistlerinin ve İngiliz meslektaşlarının savaş kışkırtıcı aktivitelerine boyun eğmeyen bir İngiltere tarafında olduğuna inanıyorum. Onlar İngiltere’yi, Sovyetler Birliği ve Halk Demokrasileri ile göreceli  dostane şartlarda görmek istediler;  devlet yönetiminde devrimci işçilerin ve diğer işçilerin daha etkili olmasının beklendiği bir İngiltere, sömürge halklarıyla daha iyi ilişkilerde olan  İngiltere vb. Bu nedenle Stalin 28 Eylül 1950 tarihli mektubunda, CPGB Genel Sekreteri Harry Pollitt'e - arşiv yazılarında belirtildiği gibi şunları söyledi:

"Program taslağı (CPGB nin -GA), Komünist Partinin İngiltere’nin Amerikan Emperyalizm’inden ulusal bağımsızlığı konusundaki mücadele görevini yetersiz biçimde vurgulamaktadır. Programda, İngiliz Komünistlerinin, İngiliz halkının ulusal çıkarlarının gerçek savunucuları olduğunu göstermek gerekir."

Bana sorarsan, bu tamamen anlaşılabilir ve meşru bir duruş. AMA bu taktiksel konumdan teorik bir üst yapı çıkarmaya ve Vijay Singh'in yaptığı gibi sosyalizme “bir parlamento yolu” öne sürmeye çalışmak kabul edilemez. 

Vijay Singh'in Yaklaşımı 

“Sosyalizme Giden İngiliz Yolu” Editöründe Singh şunları söylüyor:

"Yeni parti programı, Sovyet Sosyalist bir İngiltere kurmak değil, İngiltere'de bir Halk Demokrasisi kurmaktı. Programın alt başlıklarından birinin belirtildiği gibi: 'Halk Demokrasisi - Sosyalizme Giden Yol'. Sosyalizme giden yoldu ve bu nedenle İşçi Konseyleri temelinde sosyalizmin derhal kurulmasını , proletaryanın diktatörlüğünün hemen kurulmasını, parlamentonun, kamu hizmeti, polis, askeri, yargı ve geri kalan burjuva devlet aygıtının  yıkımını öngörmedi..

Orta ve Güney-Doğu Avrupa Halk Demokrasilerinin deneyimlerine dayanarak,  "İngiliz Yol" u parlamentonun kullanımını ve  - işçi, sendika, kooperatif ve  Parlamenter çoğunluk temeline dayanan Komünist - işçi sınıfı hareketinin çeşitli bölümlerine dayanan Halk Hükümetinin oluşturulmasını öngördü. Ekonomik alanda sosyalizme giden yol, sosyalist kamulaştırılması ve tekel sermayesinin ve büyük toprak mülkünün- kırsaldaki küçük esnaf, iş adamları, küçük toprak sahipleri ve çiftçilerin mülkleri hariç- işçilerin  kontrolü altında olmasını öngörüyordu. ...

1951 ve 1952 baskılarında İngiliz Sosyalizme Giden Yol, sosyalizme barışçıl bir geçiş anlamına gelmez. Aksine, program şunu öngördü:

Halkın demokratik iradesini uygulamak için bu belirleyici önlemleri yerine getirirken, kapitalist sınıfın Halk Hükümeti'ne ve Parlamento'ya karşı gösterdiği her türlü çaba ya karşı koyulacak ve yenilecektir. 

Demokratik bir şekilde Halk Hükümeti'ni iktidara getiren fabrikalara sıkıca dayanan işçi sınıfının önderlik ettiği büyük ve geniş çaplı ittifak, kapitalist savaş kışkırtıcıları ve onların ajanlarının saldırılarıyla başa çıkma gücüne sahip olacaktır.""

Uzun bir parlamenter yönetim  ve parlamento partileri geleneğine sahip olan İngiltere de, parlamenter yanılsamaları anlaşılabilir. Bununla birlikte Singh, parlamentonun rolünü büyük ölçüde abartıyor ve somut gerçeklerini tahrif ediyor ve proleter devrimlerin tarihsel deneyimini  çarpıtıyor. Bu (tarihi) deneyim durmadan ve tekrar tekrar parlamentonun sınıf mücadelesinde merkezi bir rol oynamadığını ve oynayamayacağını göstermiştir; ve meclis çoğunluğunu oluşturabilmek devrimci iktidarın kurulmasını garanti etmez ve edemez. Eğer sınıf çıkarları, sınıf ayrıcalıkları ve sınıf iktidarı tehlikede ise,  burjuvazi, yasalar, anayasalar, meşruiyetler, gelenekler vb. umurunda bile olmayacaktır  ve bir an bile siyasi şiddete başvurmakta tereddüt etmeyecektir. 

Komünistlerin burjuva parlamentosunun devrimci amaçlarla kullanılmasına karşı oldukları söylenemez . Ancak, bir parlamentoda sömürülen sınıfların partilerinin çalışmasının faydaları üzerine çok katı sınırlamalar vardır. Singh, burjuvazinin devlet gücünün işçi sınıfının ve diğer sömürülen kitlelerin devlet gücüne geçiş işlevini, ya da siyasal iktidarı sömüren sınıflardan sömürülenlere devredilmesini açıklayamaz ve açıklamaya bile çalışmıyor. Siyasal iktidarın burjuvaziden nasıl alınacağını ve işçi sınıfına nasıl verileceğini açıklamaya bile çalışmıyor. 

Siyasi iktidarın burjuvaziden işçi sınıfına parlamenter bağlamda aktarılmasının “zorlukları” hakkında konuşarak, bunun nasıl başarılacağını bilmediği gerçeğini kabul ediyor: 

Organize işçi sınıfının, kapitalistlerin direnişine karşı koyacağı ve yeneceği yöntemler açıklanmadı, ancak Bolşeviklerin Rus devriminde ve Komünist ve İşçi Partilerinin devrimci süreçte kabul ettikleri yöntemlerin, Doğu ve Güney Doğu Avrupa Halk Demokrasileri ve Yunanistan'daki ulusal kurtuluş savaşı CPGB tarafından biliniyordu.

Singh'e ve “Sosyalizme Giden İngiliz Yolu” adlı programa göre, parlamentoda işçi yanlısı bir sınıf ve sosyal yanlısı çoğunluk oluşturmak mümkündür ve bu çoğunluğun desteklediği bir Halk Hükümeti sosyalist önlemleri alabilir. 

Hadi bir an için CPGB’nin tüm işçi sınıfı örgütleri üzerindeki hegemonya kurma kapasitesine sahip olamayacak kadar zayıf bir parti olduğu gerçeğini unutalım. Bir anlığına İşçi Partisi, sendika hareketi ve kooperatiflerin, komünizme, sosyalist bir İngiltere’ye karşı durmuş ve CPGB’nin çok daha güçlü olmasına rağmen sosyalist önlemleri hiç desteklememiş olan insanlar tarafından yönetildiği gerçeğini unutalım. Yine, bu kadar güçlü olan CPGB’nin parlamentoda net bir çoğunluk oluşturabildiğini ve burada temsil edilen diğer işçi sınıfı örgütlerini “sosyalist bir uluslaşma ve işçilerin tekel sermayeyi ve büyük toprak mülklerini kontrol etmeleri”ve diğer sosyalist önlemleri almak için mücadele etmeye ikna edeceğini varsayalım . “Kamu hizmeti, polis, ordu, yargı ve burjuva devlet aygıtının geri kalanı” olan burjuvazinin devlet gücü, bu şartlar altında tarafsız bir hakem olarak hareket edip , birşey yapmadan beklermi? Kesinlikle hayır . 

Lenin'in Yaklaşımı 

Lenin’in 4 Mart 1919’da Birinci Komünist Enternasyonal Kongresi’nde sunulan, “Burjuva Demokrasisi ve Proletaryanın Diktatörlüğü Üzerine Tezler ve Raporları” nda söylediği gibi, :

""Sosyalistlerin anlayamadıkları ve teorik sorunlardaki dargörüşlülüklerinde, burjuva ön yargılarına olan yatkınlıklarında ve onların proletaryaya siyasi ihanetlerinde dayandıkları temel şey, kapitalist toplumda, ne zamanki bu topluma has olan sınıf mücadelesinde ciddi bir şekilde şiddetlenme olur, burjuvazinin diktatörlüğünden ya da proletaryanın diktatörlüğünden başka bir alternatif olamaz."" Uluslararası İşçi Sınıfı ve Komünist Hareket Üzerine, Moskova, Yabancı Diller Yayınevi, s. 255

Halk Demokrasilerinin İngiltere yle ilgisi

Orta ve Güneydoğu Avrupa Halk Demokrasilerinin deneyimi,  İngiltere ile sadece kısmen ilgilidir. Yukarıda da belirttiğim gibi, Savaş sırasında, bu ülkelerdeki yönetici sınıfların devlet gücü esas olarak o ülkelerin işçi ve emekçilerinin mücadeleleriyle değil Kızıl Ordu tarafından tahrip edildi. (Faşizm karşıtı partizanlar ve hatta Amerikan ve İngiliz ordusu da bu mücadelede kısmi bir rol oynadı.) 

Bu yüzden, Enver Hoca da Orta ve Güneydoğu Avrupa ülkelerindeki durum hakkında, özellikle de komünist partilerin ve sosyalist / sosyal-demokratik partilerin bir araya gelip birleşik işçi partilerinin oluşumu hakkında eleştirel bir görüşe sahipti. 

Kruşçevli revizyonistler ve Varşova Paktı partilerinin revizyonist liderleri arasındaki çatışmalarda ortaya çıkan krizi tartışırken , Hoca, bu Orta ve Güneydoğu Avrupa komünist partilerinin, temel olarak İkinci Dünya Savaşı'nı takiben buralara giren Kızıl Ordu süngüleriyle  getirildiğine dikkat çekmişti. :

… Polonya partisinden farklı olarak, revizyonist ülkelerin partileri, mücadeleyi kendileri yapmayan, savaştıklarını iddia eden eski partilerin kendi reklamlarına bakılmaksızın, o fırının içinden geçmemiş olan partilerdir. Bu konudaki deneyimleri - ve asıl mesele bu - eğer varsa, çok zayıftır. Ayrıca, Sovyetler Ordusu ve Bolşevik Parti ile Stalin'in doğrudan yardımı sayesinde bu partiler yeniden canlandı, yeniden örgütlendi ve iktidara getirildi. Bu yardım onlar için çok önemliydi, sadece maddi olarak yeniden canlandıkları için değil, aynı zamanda saflarında siyasi ve ideolojik bir bütünlük oluşturmalarına yardımcı oldukları için de çok önemliydi. ”  

Enver Hoxha, “The Working Class In The Revisionist Countries Must Take The Field And Re-Establish The Dictatorship of the Proletariat”, Selected Works, Volume IV, Tirana, The «8 Nentori» Publishing House, 1982, p. 425.

Bu yüzden, savaşın sonunda, çoğu Nazilerle işbirliği yapmış olan yerel egemen sınıflar, hem maddi / fiziksel hem de ideolojik / ahlaki olarak kitlelerin devrimci saldırılarına karşı koyamadılar. Bu şartlar altında ve Kızıl Ordu'nun yerel Komünist Partilere sağladığı destek nedeniyle, Halkların Demokrasilerine geçişi mümkün oldu. Bu koşullar basitçe Britanya'da elde edilmedi; yarı-sömürge ya da emperyalist bir güç olsun, başka hiçbir ülkede de elde edemediler. 

Dahası Singh, Parlamenter olmayan, yani Komün tipi proleter siyasal iktidar seçeneğini tercih etmiyor. Bunun, parlamento merkezli bir bakış açısına sahip tek taraflı takıntısının sonucu olduğuna inanıyorum. Mesela diyor ki: 

1935’teki CPGB programı, kapitalizmin sona ermesi olasılığını ve İşçi Partisi tarafından  önerildiği gibi Avam Kamarası’nın çoğunluğunun seçilmesiyle kurulan sosyalizmin, kapitalist sınıf olarak arka arkaya Parlamento Yasası ile kamulaştırılmasına izin vermeyeceğini reddetti . ..

Tarihsel deneyim  sadece istisnai durumlarda "sosyalizmin parlamentoda bir çoğunluğunun seçimiyle kurulabileceğini ve   kapitalizmin  sona erdilebileceğini gösterdi. Bu nedenle CPGB'nin 1935 programının bakış açısını esasen doğru olarak düşünmeliyiz. Ayrıca, Singh'den aşağıdaki soruyu yanıtlaması istenmelidir:

Eğer işçi sınıfı ve müttefikleri, kapitalistlerin silahlı kuvvetlerini alt edebiliyor ve burjuva yönetimine son verebiliyorsa, neden kapitalist sistemin cihazlarından biri olan parlamentoyu korumak için uğraşsınlar? 

Singh, işçi sınıfı ve müttefikleri tarafından yönetilen bir parlamento cumhuriyetinin proleter devletin en iyi şekli olduğunu varsayıyor gibi görünüyor. 

Yine Lenin’e dönelim: 

1917'de Lenin, çok önemli makalelerinden birinde, işçi devrimleri ve sömürülen kitlelerin deneyimlerinden ders çıkardı. Burada, parlamentoya ve parlamento cumhuriyetine değil, Komün tipinde bir devletin merkezi rolüne dikkat etti. Bu pasajda, bu tür bir devleti “emeğin ekonomik kurtuluşunu çözecek en sonunda keşfedilen siyasi biçim” olarak nitelendiren Marx'a atıfta bulundu. Lenin'in bu pasajının en önemli kısımlarını alıntılayalım:

En mükemmel ve en gelişmiş burjuva devleti parlamenter demokratik cumhuriyettir: iktidar parlamentoya verilmiştir; devlet makinesi, yönetim aracı ve organı alışılmış türdedir: sürekli  ordu, polis ve  bürokrasi - pratikte sürekli olarak imtiyazlı ve halkın üstünde durur. 

Ancak on dokuzuncu yüzyılın sonundan bu yana devrimci çağlar, üstün bir tür demokratik devlet üretiyorlar, Engels'in belirttiği gibi, bir çok anlamda devlet olmaktan çıkmış bir devlet, 'artık kelimenin doğru anlamında bir devlet olmayan devlet. Bu devlet, devamlı ordunun ve polisin doğrudan halktan kopmuş, silahlı halkın kendileri tarafından değiştirildiği Paris Komünü tipinde bir devlettir . 

Bu, Rus devriminin 1905 ve 1917 yıllarında yaratmaya başladığı devlet türüdür. Halk Temsilcileri Bütün-Rusya Kurucu Meclisinde birleşmiş olan İşçi Sovyetleri, Askerler, Köylüler ve diğer Milletvekilleri Cumhuriyeti, ya da bir Sovyetler Konseyi vb. ülkemizde şu anda gerçekleştirilen şeydir ... 

Marksizm  Plehanov, Kautsky ve Şürekasının küçük burjuva, oportünist "Sosyal-Demokrasi"sinden farklıdır, bu sözü geçen dönemlerde, alışılagelmiş bir burjuva parlamenter cumhuriyet tipi değil, ama Paris Komününün olduğu gibi bir devletin zorunluluğunu tanır.

İkinci (sovyet) tip bir devlet ile burjuva devleti arasındaki temel farklar aşağıdaki gibidir.

(Tarihin kanıtladığı gibi) Tüm baskı araçları- ordu, polis ve bürokrasi  - bozulmadan kaldığı için, bir burjuva cumhuriyetten bir monarşiye geriye dönmek, son derece kolaydır. Komün ve Sovyet bu araçları parçaladı ve onları ortadan kaldırdı. 

Parlamenter bir burjuva cumhuriyeti, kitlelerin bağımsız siyasal yaşamını ve devletin yaşamının demokratik örgütlenmesine yukarıdan aşağıya doğrudan katılımını önler ve engeller. İşçi Sovyetleri ve Askerlerin milletvekilleri için tersi geçerlidir. 

Sovyetler, Paris Komünü tarafından ortaya çıkarılan devlet türü ve Marx'ın "emeğin ekonomik olarak serbest bırakılmasını sağlayan en sonunda keşfedilen siyasi biçim " olduğunu  söylediği devlet biçimidir.. ' " 

(Lenin V; “The tasks of the proletariat in our revolution”, Selected Works, Volume 6, London, Martin Lawrence Limited, pp. 56-57)

Eylül 1928'de, yani Komünist Enternasyonalin Altıncı Kongresini düzenlemesinden 11 yıl sonra. Bu kongrede kabul edilen programda aşağıdakileri okuruz:

Proletaryanın iktidarı ele geçirmesi, burjuva iktidarının şiddetli bir şekilde imha edilmesi, kapitalist Devlet makinesinin (burjuva ordusu, polis, kamu hizmeti hiyerarşisi, mahkemeler, parlamento vb.) yok edilmesi ve öncelikle sömürücülerin bastırılması için bir araç olarak hizmet veren yeni proleter iktidar kurumları tarafından değiştirilmesi anlamına gelir. 

1917’nin Ekim Devrimi ve 1871’deki Paris Komünü’nde edinilen deneyimi büyük ölçüde genişleten Macar devrimi, proleter Devlet iktidarının en uygun biçiminin ilke olarak farklılık gösteren yeni bir Devlet türü, burjuva devletten sadece sınıf içeriğinde değil, iç yapısında da farklı olan Sovyet Devleti olduğunu göstermiştir.
Jane Degras, Komünist Enternasyonal, 1919-1943, Belgeler, Cilt 2, 1923-1928, Londra, Frank Cass ve Company Limited, 1971, s. 492.

Allende'nin bu türden ihmalleri sonucu ortaya çıkan Şili'deki trajik olaylarla ilgili sözlerinde Enver Hoca'nın Lenin'in değindiği  dersler ilave edilebilir: 

Batılı revizyonist partilerin CPSU 20. Kongresi’nden bu yana kabul ettikleri tüm programatik belgeler, barışçıl olmayan yolun kesinlikle dışlandığı, kapitalizmden sosyalizme geçişin “parlamento yolunu” mutlaklaştırmaktadır. Uygulamada bu, bu partilerin nihayetinde devrimci mücadeleden feragat ettiklerini ve dar ekonomik veya idari nitelikteki sıradan reformlar için çaba sarf ettiklerini ortaya çıkardı. Burjuva muhalefet partilerine dönüştüler ve eski sosyal-demokrat partilerin şimdiye dek yaptığı gibi, burjuvazinin servetinin yönetimini üstlenmeyi teklif ettiler. 

Allende hükümetinin ana güçlerden biri olan Şili Komünist Partisi, hararetle hem teori ve hemde pratikte Kruşçevci  "barışçıl geçiş" tezlerini uyguladı. 

Hoxha E; “Şili'deki Trajik Olaylar-Tüm Dünyanın Devrimcileri İçin Bir Ders”, Seçilmiş Eserler, Cilt IV, Tiran, “8 Nentori ” Yayınevi, 1982, s. 854-55.

Tarih  ve henüz sosyalizm sorunu olmayan, demokratik bir rejimin yaşandığı Şili’de  ki olaylar, yine parlamento yoluyla sosyalizmin kurulmasının tamamen imkansız olduğunu açıkça ortaya koydu. Herşeyden önce, şu ana kadar burjuvazinin komünistlerin parlamentoda çoğunluğu kazanmasına ve kendi hükümetini kurmasına izin verdiğinin hiç bir zaman olmadığı söylenmelidir. Komünistlerin ve müttefiklerini mecliste lehlerine bir denge sağlamayı ve hükümete girmeyi başardıkları durumlarda bile, bu durum parlamentonun veya hükümetin burjuva karakterinde herhangi bir değişikliğe yol açmamıştır ve eylemleri hiçbir zaman eski devlet makinesini parçalayacak ve yeni bir devlet kuracak kadar ileri gitmemiştir. 

Burjuvazinin bürokratik-idari aygıtı kontrol ettiği durumlarda, ülkenin kaderini değiştirecek bir “parlamento çoğunluğunu” güvence altına almak sadece imkansız değil aynı zamanda güvenilmezdir. Burjuva devlet makinesinin ana parçaları siyasi ve ekonomik güç ve silahlı kuvvetlerdir. Bu güçler sağlam kaldığı sürece, yani çözülmedikleri ve yerine yeni güçler üretilmediği sürece, polisin eski aygıtı, gizli istihbarat servisleri, vb. korunduğu sürece, bir parlamentonun veya demokratik bir hükümetin uzun süre dayanabileceğinin garantisi yoktur. ”
Hoca, Ibid, s. 858.

Hoca doğrudan Lenin'den alıntı veriyor;

Burjuva parlamentosuna katılım, ”diyor Lenin,“ devrimci proletaryanın partisinin kitleleri aydınlatması, seçimlerle elde edilen aydınlanma ve parlamentodaki partilerin mücadelesi için gereklidir. Ancak, sınıf mücadelesini parlamento içindeki mücadeleyle sınırlandırmak ya da bu mücadeleyi nihai olarak kabul etmek, tüm diğer mücadele biçimlerinin tabi olduğu belirleyici biçim olarak, aslında proletarya ya karşı burjuvazinin saflarına  geçmek anlamına gelir. .

(V. I. Lenin, Collected Works, Volume 30, pp. 304-305) (Alb. edition)

Lenin ayrıca şunu vurguladı:

… Kitleleri bu fikirle ve kesin olarak bu şiddet uygulanan devrim fikrini sistematik olarak eğitme ihtiyacı, Marx ve Engels'in tüm doktrininin temelidir. ”
Lenin, Hoca tarafından alıntı, Ibid, s. 859-60

1951 İngiliz Programı 

Yeni parti programı (1951'de kabul edilen Sosyalizme İngiliz Yolu -GA), Sovyet Sosyalist bir İngiltere kurmak değil, İngiltere'de bir Halk Demokrasisi kurmaktı. Programın alt başlıklarından birisinin belirttiği gibi: 

Halk Demokrasisi - Sosyalizme Giden Yol '. Bu Sosyalizme giden yoldu ve bu nedenle İşçi Konseyleri temelinde sosyalizmin derhal kurulmasını , proletaryanın diktatörlüğünün derhal kurulmasını, parlamentonun , kamu hizmeti, polis, askeri, yargı ve burjuva devlet aygıtının geri kalanının yıkımını öngörmedi. Orta ve Güney-Doğu AvrupaHalk Demokrasiler deneyimlerine dayanarak , "İngiliz Yol" u parlamentonun kullanımını ve  - işçi, sendika, kooperatif ve  Parlamenter çoğunluk temeline dayanan Komünist - işçi sınıfı hareketinin çeşitli bölümlerine dayanan- Halk Hükümeti oluşturulmasını öngördü. Ekonomik alanda sosyalizme giden yol, sosyalist kamulaştırılmayı ve tekel sermayesinin ve büyük toprak mülkünün- kırsaldaki küçük esnaf, işadamları, küçük toprak sahipleri ve çiftçilerin mülkleri hariç- işçilerin  kontrolü altında olmasını öngörüyordu. ”

1917 Bolşevik devrimi üzerine 

Bu nedenle, Vijay Sigh'e göre, Ekim 1917 tipi devrim ile İngilizlerin Sosyalizme Giden Yolu arasında önemli farklılıklar var. Bu söylemle, Ekim 1917 tipi devriminin öngördüğünü ima ediyor: 

… İşçi Konseylerine dayalı sosyalizmin derhal kurulması. 

Ama bu, Rus devriminin deneyiminin yanlış beyanıdır ve doğru değildir. Singh'in sosyalist devrim konusundaki yüzeysel anlayışının tersie, Mart 1916'da Lenin şöyle der:

"Sosyalist devrim, tek bir eylem değildir, tek bir cephede tek bir savaş değildir, yoğunlaştırılmış bir sınıf çatışmasının bütün bir dönemidir, tüm cephelerde uzun bir dizi savaştır, i e. sadece burjuvazinin kamulaştırılmasıyla sonuçlanabilecek bütün ekonomik ve politik sorunları kapsayan savaştır." Lenin V; “Socialist Revolution and the Right of Nations to Self-Determination”, Selected Works, Volume 5, London, Lawrence and Wishart, p. 268

Bolşevikler  Rusya'nın sosyo-ekonomik geri kalmışlığı nedeniyle ve özellikle küçük emtia üretimi ve kapitalizmin üstünlüğünden dolayı Rusya'da sosyalizmi hemen kurmaya çalışmadılar ve çalışamazlardı. Bu nedenle onlar  1918, 1921 arası "savaş komünizmi" sürecinden geçmelerine rağmen "kırsal küçük Esnaflar, iş adamları, küçük arazi sahipleri ve çiftçilerin mülkiyetlerini" sosyalleştirmeye çalışmadılar, devamında NEP (= Yeni Ekonomik Politika) olarak adlandırılan kapitalizmin kontrollü bir şekilde büyümesine müsaade etmek zorunda kaldılar. Aslında , Sovyetler Birliği'nin emekçilerinin çoğunluğunun, küçük ve orta köylülerin mülkiyeti 1929-133 yıllarında tarımın kollektifleşmesinin sonucu sosyalize edilecekti. 1922 Kasım'ında Lenin, NEP’de şunları söyledi:

... 1921'de, iç savaşın en önemli aşamasını geçtikten sonra ... büyük bir sorunla karşı karşıya kaldık - sanırım bu, sadece köylülüğün değil, işçilerin de içinde bulunduğu ciddi bir kesimde hoşnutsuzluğa neden olan, Sovyet Rusya’nın en büyük iç politik kriziydi.  Bu ilk defa ve umarım son defa, Sovyet Rusya tarihindeki en büyük köylü kitleleri bize bilinçli değil ama  içgüdüsel olarak düşmandı. Bu özel ve bizim için tabii ki çok nahoş bir duruma neden olan neydi?  Ekonomik taarruzumuzda çok ilerlemiş olmamız gerçeği, yeterli bir temel oluşturmamış olmamız gerçeği, kitlelerin kendimizi henüz bilinçli olarak formüle edemediğimizi hissetmesi, ama, kısa zaman sonra,  birkaç hafta sonra ”kabul ettimemiz, yani, tamamen sosyalist biçimlere geçiş, tamamen sosyalist dağıtıma doğrudan geçişin gücümüzün ötesinde olduğu ve kendimizi daha kolay işlerle sınırlandırmak için geri çekilemezsek, mahvolacağımız gerçeği... .

“Rus Devrimi'nin Beş Yılı” Seçilmiş Eserler, Cilt 10, Londra, Lawrence ve Wishart, 1938, s. 323.

Tekrar ediyorum: Bolşevikler Rusya'da derhal sosyalizm kurmaya çalışmadılar. “Kırsal kesimdeki küçük dükkan sahiplerinin, iş adamlarının, küçük toprak sahiplerinin ve çiftçilerin mülklerinin” sosyalleşmesine de girişmediler. Bu,  bir “savaş komünizmi” döneminden geçmek zorunda kalmalarına rağmen, kapitalizmin kontrollü bir şekilde büyümesine izin vermek zorunda kaldıkları 1918-1921 yıllarından sonraydı . 

Öte yandan, Ekim Devrimi sırasında ve hemen sonrasında Bolşevikler, bazı komünist olmayan gruplarla, yani 1918'de Sol Sosyalist Devrimciler ve Menşevik enternasyonalistleriyle birlikte bir tür koalisyon hükümeti kurmak zorunda kaldılar. Mezhrayontsi ile örgütsel birliği, grubun Bolşevik-Menşevik tartışması açısından merkezci bir pozisyonda olmasına rağmen, Temmuz 1917'de oluşturdular. 

Dahası, Büyük Ekim Sosyalist Devrimi, sadece sosyalist sloganlarla değil, “Barış, Toprak, Ekmek” sloganıyla başarıldı. Bolşevikler iktidara geldiklerinde, Sosyalist Devrimci Parti'nin toprak reformu ve toprak dağıtma programını benimsemekte tereddüt etmediler ve bu programdaki farklılıklarına rağmen, sözleri harfi harfine Arazi Kararnamesine koydular. 

Bu nedenle, gerçek hayatın, Singh'in ve / veya herhangi birinin teorik formüllerinden çok daha zengin ve daha karmaşık olduğunu söyleyebiliriz. 

Temmuz 2019

Garbis Altınoğlu

Çeviri

Erdoğan A

Kasım 2019

Kaynak
“Revolutionary Democracy” and the “British Road to Socialism”

Published at Marxism-Leninism Today

Diğer eleştirilerle birlikte PDF