Ekim Devriminin Arifesinde Lenin

E. Rakhva 1926 ( Leninin özel koruması)

Eylül 17, 1917 de Petrogradaki hava zaten gergindi. İşçiler açıkca hareket etmeye başlıyorlardı. Kitlelerin hareketleri yükselmişti. Büyük olayların yaklaştığı hissediliyordu.

Leninden, Krupskaya vasıtasıyla bir mesaj aldım. O zaman Lenin Vyborg da Finli Yoldaş Lattuka nın apartmanında kalıyordu. Mesaj Lenini görmemi ve onun Petrograda emniyetli bir şekilde geçişi sağlamamı söylüyordu.

Gerekeni yaptım ve Lenin petrograda tehlikesiz bir şekilde ulaştı.

Lenin, haberi olduğu (tanıdığı), Vyborg Chaussee de Lanskaya tramway deposunda çalışan bir işçinin evinde, Krupskaya tarafından bulunan bir apartmana yerleşti. Ben apartmanın sahiplerini tanımıyordum. Şüphesizki emniyet nedenleriyle onların kim olduğunu da soruşturmadım. Lenin in onları tanıyor olması benim için yeterli idi. Bir kaç defa , önceden planlanmış bir şekilde kapıyı çaldığımda kapıyı açan , ve Lenin in evde olup olmadığını sorduğumda beni içeri alan, oldukça beyaz saçlı, yaşlı bir kadın gördüm.

Daha sonra , çok meşguldüm, Leninin Finlandiyadan petrograda taşındığı bu dönemlerde ona kimlerin bu sığınağı sağladığını sormayı tamamen unuttum.

Petrograda gelir gelmez Lenin hararetle çalışmaya başladı. Pravda için bir sürü yazı yazdı ve bir sürü yoldaşı (apartmanında) ağırladı, en sık ağırladığı Stalin Yoldaş. Kendisinin çağrısını yaptığı bir kaç toplantıya katıldı. Bu toplantılar Merkez Komitesi üyeleri ile yapılmıştı.

Ekim 10 da Lessnoy bölgesi Duma da , Merkez Komitesi üyelerine ilave olarak, bir sürü sorumlu yoldaşların da olduğu bir toplantı yapıldı. Bu toplantıda Lenin İktidarın ele geçirilmesi sorununu kesinlikle ortaya koydu.

Ben bütün toplantılara onun “koruması” veya “refakatı/eşlik edeni” olarak katıldım.

Olaylar çok hızlı bir şekilde olgunlaştı. Lenin bölge örgütlerinde dağıtılmak üzerine bir mektup yazdı.( Lenin bu mektubunda partinin kararlı bir şekilde hareket etmesi üzerine ısrar ediyor ve geciktirmenin/ağırdan almanın hayati tehlikeli olacağını söylüyordu) Bu mektubu Vyburg bölgesinde yaşayan Jenny Egorova ya ulaştırdım. O da daktilo da kopyalarını yaparak bölgelere gönderdi.

Benim işim, haberleşme araçlarının kötü olması nedeniyle, özellikle çok zordu, Lenin in (verdiği) görevleri yerine getirmenin çok zor olduğu zamanlar oldu. Buna rağmen , bu görevleri yerine getirmek zorundaydım, aksinde Lenin beni (kullandığı deyim in anlamıyla) şiddetli bir şekilde azarlar/paylardı, doğru, kibarca, ama sert bir şekilde.

Lenin in talimatları üzerine fabrikaları ziyaret etdim, ve toplantılara katıldım, işçilerin ruh halini (nabzını ) ve alınan kararları not aldım.. Aynı amaçla Askeri kışlaları ziyaret ettim, ve akşam Lenin beni gördüğüm ve duyduğum herşey üzerine detaylı sorguladı.

Ekim 25 de , Kerensky hükümetinin Neva ırmağı üzerindeki köprüyü yükseltmeye (ulaşıma kapatma ya) niyeti olduğu haberini aldım. Şehirde devriyeler takviye edilmis ve köprüler askerler tarafından koruma altına alınmıştı.

Gidip Lenin i apartmanında görmeye karar verdim. Ulaştığımda gelişen olayları rapor ettim ve Kerensky askerlerinin köprüyü yükseltiği zaman bölgelerin birbirinden soyutlanacağını/ayrılacağını ve boylece her birinin, teker teker, yenilebileceğini vurguladım. Vyborg bölgesi , tam tatminkar olmasada, gerçekte Kızıl Muhafız ın güçlü olduğu , silahlı olduğu ve iyi sağlamlaştırıldığı tek bölgeydi. Örgütlü bir askeri kadrosu da vardı. Lenin söylediğim her şeyi dinledi ve “”evet bu gün başlamalı “”dedi…

Cay içtik ve yemek yedik.. Lenin derin düşünce ile odanın içinde bir köşeden öbür köşeye volta atmaya başladı.

Birden , Stalin yoldaşın , mümkün olan en kısa zamanda, bulunmasının gerekliliğini söyledi. Bunun imkansız olduğunu söyledim. Stalin in Pravda ofislerinde(n birinde) mi yoksa Smolyne demi olduğuna emin değildik. Smolny e gidip gelmek, bütün tramvayların artık çalışmadığını düsünürsek, bir kaç saat alacaktı. Yürüyerek gitmek zorundaydım. Stalin yoldaşın gece yarısından önce ulaşabileceği ihtimalinin olmadığını hesap ettim.

Görüşlerimi duyan Lenin “” o zaman hadi Smolynye beraber gidelim”” önerisini verdi..

Onu, eğer tanıyan çıkarsa karşılaşacağı büyük tehlikelerie dikkati çekerek, onu bu önerisinden vaz geçirmeye çalıştım.

O zaman, Lenini bu Smolynye gitme kararından vazgeçirmeye çalışarak Devrime karşı bir suç işliyor olduğumu bilmedim. Aradan dokuz sene geçti. Suçun uzaklığından faydalanarak, sınırlama yasasına dayanabirim..ve Merkez Kontrol Komisyonununun benden bu gerçeği sakladığım için hesap sormayacağını düşünüyorum..

Ancak , Lenin benim önerilerimle ikna olmadı. , ısrarla beyan etti

“””hadi Smolnye gidiyoruz.”””

Tedbir olarak kılık değiştirmesine karar verdik. Olanaklar içerisinde elbisesini değiştirdik, yüzüne kirli bir mendil sardık ve başına eski bir şapka taktık. Smolny e , olası bir acil durum için hazırlanmış, iki geçiş müsaade kartım vardı. kartlar acemice hazırlanmış. Orjınal isimler silinmiş ve Petrograd Sovyet in var olmayan isimleri ile değiştirilmişti. Mürekkep solmuştu, sahte isim se mürekkep parlıyordu.. Buna rağmen, bu “dandik” kartların yardımıyla geçişimizi sağlamaya karar verdik..

Evden ayrılıp, Samson Prospect boyuna geldiğimizde saat 8 sıralarındaydı.

On dakika sonra, tramvay durağında , depo yönünde bir tram arabasına yüklendik.. Arabanın arka platformuna tırmandık ve tramarabasinın depoya ayrılım yaptığı Botnik Caddesi köşesine kadar emniyetlle gittik. Sonra yürüyerek devam ettik. Lıteyne köprüsünün Vyborg tarafı oldukça geniş bir Kızıl Muhafız kıta sı tarafından kontrol ediliyordu. Muhafızı geçtik. Ne kimse yanaştı ne de bir şey soran oldu. Köprünün ortasını geçtiğimizde Kerensky askerlerinin köprünün sonunda olduğunu gördük. Onlarda köprüyü kontrol ediyor ve geçmek isteyenlerden geçiş kartı soruyorlardı. Şüphesizki bizim “kartımız” yoktu..

Askerler oldukça enerjik/güçlü bir şekilde itirazlarda bulunan işçilerle çevrilmişlerdi. Lenin işçilerin gecişlerine müsaade edilmediğini görmesine rağmen, geçmeğe karar verdi. Tartişanlara yaklaştık. Bizim gibi , işcilerin çoğunluğunun geciş kartı olmadığını öğrendik.

Askerlere göre, onların Staff Headquarters dan geciş kartlarını temin etmeleri gerekiyordu. İşçilerse kızgındı ve açıkca askerlere küfür ediyorlardı. Biz onların bu çekişmelerinden yararlandık ve askerlerin arasından sızarak Liberty prospect e , oradanda Shpalernaya caddesine ve Smolynye doğru yolumuza devam ettik. Shlapernaya caddesi üzerinde epey yol almıştıkki iki tane Junkers ın bize doğru geldiğini gördük. Bize yaklaştıklarında “”” Dur, kartlarınızı gösterin””” emrini verdiler..

Ben Lenine, “”Sen devam et , ben bunlardan kurtulacağım””diye fısıldadım.

Cebimde iki tabancam vardı. Onlarla sert bir şekilde , kimsenin geçiş kartı çıkarıldığını bilmediğini, bizimde bu yüzden kart almamızın olanaksız olduğu.münakaşasına başladım. Bu arada lenin bizden sessizce uzaklaştı. Junkers lar kırbaçlarıyla beni tehdit ettiler ve onları takip etmemi emrettiler. Reddettim. Sonunda bariz olarak serseri gibi gördükleri benimle uğraşmaktan vazgeçtiler. Ve gerçektende tipik serseri görünüşünü sahnelemiştik.

Bir müddet sonra aramıza oldukça mesafe koyan Lenin e yetiştim ve yola beraber devam ettik.

Smolny e ulaştık. Girişler geniş kalabalıklar tarafından kuşatılmıştı. Burda eskiden beyaz olan Petrograd Sovyet üyelerinin geçiş kartlarının kırmızıya dönüştürüldüğü ortaya çıktı. Bu , şanssızlığımız, bizim için daha ciddi olan bir engelleme yaratıyordu ve bekleyen kalabalık içinde hiç bir yoldaşı göremiyorduk. Kalabalık Smolnye girişe müsaade edilmediğinden çok kızgındı. Bense en fazla kızgın olan ve kızgınlığımı en yüksek sesle belirtendim. “””Dandik”” geçiş kartlarımızı havada sallayarak, Petrograd Sovyet in tam üyesi olduğumuzu ve neden geçişe müsaade edilmediğini bilmek istediğimi talep ettim. Ön sıradaki yoldaşlara kart kontrolcilerine önem vermemelerini , ve (hep beraber) iterek girmelerini ve Smolnye girdikten sonra sorunun çözümleneceği cağrısını yaptım. Bir yankesicini yaptığı gibi sıkıştırmaya başladım. Sonuç, geçiş kontrolcüleri kenara süpürüldü. Smolyne geçtik ve ikinci kata kadar yolumuzu aldık. Toplantı salonunun koridorunun sonuda, pencerenin yanında Lenin durdu ve beni Stalin Yoldaşı bulmaya gönderdi.

Koridorda konuşmak elverişsizdi, bu nedenle korridorun yanında bir odaya girdik.

Sovyet in oturumda olduğu Toplantı salonundan üç adam çıktı ve bizim bulunduğumuz odaya girdi. Bunlar menşeviklerin başlarıydı, partinin lideri Dan ve Leiber, ve onlarla birlikte , yanlış hatırlamıyorsam , Gotz. Bir tanesi, hatırlamıyorum kim, odada asılı bir paltonun cebinden bir paket cıkardı ve diğerlerini de yiyeceğe , ekmek, yağ, sosage ve peynir, paylaşmaya davet etti. Derin konuşma işerisinde olduklarından bizi tamamıyla unuttular. Paltonun cebinden çıkartılan, bir tarafı açık olan yiyecek paketi, masanın diğer tarafında, Lenin in oturduğu köşedeydi. Paketle ilgilenen kafasını kaldırdı ve yüzü (mendille burundan aşağı) kapatılı olmasına rağmen Lenini tanıdı. Büyük bir utanç duyarak, alelacele kalanı toplayıp üçüde kırbaçlanmış it gibi toplantı odasına döndüler. Bu olay Lenini mutlu bir havaya soktu ve bütün kalbiyle güldü..

Biz de partinin bir sürü liderinin katıldıgı bir odaya doğru yol aldık. Hemen gelişen olayları tartışmaya başladık.

Şehirde çatışma devam ediyordu. Tüfek ve makineli tüfek sesleri bariz bir şekilde duyulabiliyordu.

Toplantı odasındaki (Mensevik) oturum sona erdi. Sıranın onlarda olduğunu bilen menşevikler ayrılmada acele ettiler.

Petrograd Sovyet in toplantısı Gece yarısına doğru çağrıldı. Petrograd Sovyet üyeleri dağılmadı.

***Konuşma sırası Viladimir İlyiç Lenin de ***

Bu anonsun odada yarattığı heyecanı açıklamayı imkansız buluyorum. Yinede, tüfek ve makinalı tüfeklerin sesi duyulmaz oldu, ve dakikalarca süren alkışlamalarla daha da düştü. En sonunda Lenin kendini duyurabildi..

Toplantı bittiğinde “koruma” olarak girevimi yerine getirmek için onunla beraber bir alt kata gittik.

Yoldaşlar masanın etrafında, sandalyelerde yerlerini almışlardı. Benim için bir sandalye kalmamıştı. Kapının kenarında , yerde, çenemi dizime yaslayarak oturdum.

Yoldaşlar yeni bir hükümetin oluşturulmasını tartışıyorlardı. Ortaya çıkan sorun üyelerinin hangi isimle çağrılacağı idi; bakan kelimesi uygun görülmüyordu. Birisi “komissars”- “halkın komissarı” önerisini getirdi. Ve karar verildi. Sonra değişik pozisyonlar için önerilere geçildi.

Bütün bu dönem ben köşede oturup dinledim.

Benim görevim şimdi bitmişti. “İşsiz” birisi olmuştum.

E. Rakhva 1926 ( Leninin özel koruması)

Note-140 ıncı doğum günü için anlatımın özüne sadık kalarak acele bir tercüme oldu, tarihin en önemli bir gününün arifesi nde olması , ve Lenin in devrim arifesindeki gününün sokaktaki “maceralı” olan bir kısminı anlatmasi nedeniyle güzel bir anı. Okumamış olan yoldaşlarla Paylaşmak istedim.

Çeviri

Erdogan Ahmet
2006